مسائل و نکات حقوقی

یکی از مواردی که وکلای جرایم سایبری گروه آهوپای در این چند ساله بارها با آن مواجه شده اند، مربوط به جرایم و پرونده های افشای اسرار حرفه ای، کاری و … و استفاده از آن علیه افراد و شخصیت های حقیقی و حقوقی بوده است.
این جرایم در گروه جرایم علیه شخصیت معنوی افراد بوده و هدف از جرم انگاری آن هم حفظ حریم خصوصی افراد و جلوگیری از سوء استفاده از اطلاعات شخصی یا به بیان دقیق تر محرمانه می باشد.
از آنجا که جرم افشای اسرار محرمانه و خصوصی هرساله موجب بوجود امدن مشکلات اجتماعی و خانوادگی زیادی می شود من در این مقاله قصد دارم به بررسی جرم افشای اسرار حرفه ایپرداخته و شما را مواد قانون و البته مجازاتی که برای این دست جرایم در نظر گرفته شده است آشنا سازم.

اسرار حرفه ای چیست؟

اسرار حرفه ایو شغلی، اسراری هستند که افراد به دلیل ذات و ماهیت شغل خود و با توجه به ارتباطاتی که با دیگران دارند از مطلع بوده و یا به آن دسترسی دارند.
برای مثال وکلای دادگستری، پزشکان، دفترداران اسناد رسمی و … به موجب قوانینی خاص محرم اسرار شناخته می‌شوند، البته لازم به ذکر است که ضمانت اجرای انتظامی نیز داشته و در صورت نقض رازداری می‌توانند مورد پیگرد قرار بگیرند.

البته در مورد اطلاعاتی که به عنوان اطلاعات سری مطرح می شود، سری بودن یک مفهوم نسبی است و بسته به شرایط و موقعیت عرفی یا اجتماعی قربانی یا محتوای موضوع می تواند وجوه مختلف و متمایزی داشته باشد. نکته مهم این است که با توجه به جنبه خصوصی این جرم، رضایت قربانی در افشای اسرار موجب مشروعیت و توجیه عمل شده و وصف مجرمانه آن را زایل می کند مگر آنکه عمل ارتکابی در همین حد مشمول عناوین مجرمانه یا ممنوعیت‌های قانونی مستقل دیگری شود و جنبه عمومی داشته باشد.

جرم افشای اسرار حرفه ای

این جرم در ماده ۶۴۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامیبه شرح زیر است:
اطبا، جراحان، ماماها، داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه ی خود محرم اسرار مردم می شوند هرگاه در غیر از موارد قانونی اسرار مردم را افشا کنند به سه ماه و یک روز تا یکسال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شوند.

نکته البته لازم به ذکر است افرادی که در مشاغل زیر مشغول به کارند نیز مشمول این ماده شده و باید نسبت به حفظ اطلاعات فردی و شخصی که در اختیار آن ها قرار داده شده است نهایت تلاش را داته و به هیچ وجه آن را با فردی (به هر دلیل) در میان نگذارند.
روان شناسان، مشاوران کودک، خانواده و ازدواج، شاغلین اداره آمار، وکلا و همچنین نیروی انتظامی

جرم افشای اسرار چه زمانی محقق می‌شود؟

لازمه تحقق افشای اسرار حرفه ای آگاه شدن حتی یک نفر از آن اطلاعات بدون رضایت و درخواست فرد می‌باشد. در نتیجه حتما نباید این اسرار به شکل گسترده و یا به شکل رسانه ای منتشر شود تا جرم تحقق یابد.

جرم افشای اسرار از جرایم عمدی است؟

نکته ای که در مورد افشای اسرار وجود دارد این است که؛ افشای اسرار به هر وسیله‌ای مثل انتشار در روز‌نامه‌ها، سخنرانی در اماکن و مجامع یا در محافل خصوصی و … امکان‌پذیر است و این حیث قانون گذار نفس افشا را حتی اگر در حضور تعداد اندکی از افراد صورت پذیرد، جرم تلقی کرده و در نتیجه وسیله افشای راز نیز هیچ اهمیتی ندارد.

از طرفی جرم افشای اسرار از جرایم عمدی بوده و مرتکب باید با علم و آکاهی به نامشروع بودن عمل ارتکابی خویش و با آگاهی از محرمانه بودن اطلاعات و داده‌هایی که قصد افشای آنها را دارد، به صورت عمدی مبادرت به افشا کند. در نتیجه انگیزه فرد در افشای اطلاعات هیچ اهمیتی نداشته و آنچه اهمیت دارد این است کهاین اطلاعات بدون حکم و مجوز قانونی افشا شود زیرا جم انگاری این ماده مقید به نتیجه است و لازمه تحقق آن این بوده که مرتکب موفق شود.

مجازات افشای اسرار حرفه ای

همانطور که گفته شد طبق ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی، اگر افرادی که به واسطه شغل خود از افراد حقیقی و حقوقی جامعه، اطلاعات و اسراری نزد خود دارند در صورت افشای آن به صورت غیرقانونی (حتی یک نفر) مجرم شناخته شده و به ۳۳ ماه و یک روز حبس یا یک سال حبس و یا به مبلغ یک میلیون و پانصدهزار تا ۶ میلیون تومان جزای نقدی محکوم خواهند شد.

نکته۱:لازم به ذکر است قاضی بر حسب جرم و شدت آن می‌تواند یکی از این موارد را به عنوان مجازات برای فرد خاطی در نظر بگیرد و امکان تجمیع وجود ندارد.
نکته۲:جرم افشای اسرار از جرایم قابل گذشت بوده و تعقیب، با شکایت شاکی شروع و در صورت رضایت وی متوقف می‌شود.

جمع بندی

هرفردی در زندگی خود اطلاعات و اسراری داشته و گاهی اوقات بنا بر شرایطی مجبور به بیان آن با افرادی خاص می‌شود. اما اگر این فرد با تکیه بر این اطلاعات به سوء استفاده از آن و یا نقل آن به دیگران بپردازد مجرم شناخته شده و تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.شما عزیزان اگر در حوزه جرایم مریوط به افشای اطلاعات و اسرار سوالی داشتید و یا به مشورت با وکیل پایه یک جرایم سایبری نیاز داشتید حتما با ما تماس گرفته وکلای ما به صورت رایگان شما را برای تصمیم گیری بهتر راهنمایی نمایند.